Nederland ‘snakt’ naar bestuurlijke vernieuwing, maar wat betekent dat eigenlijk ?

Mildred Hofkes is onderzoeker en publicist, eigenaar en directeur van Bureau Hofkes Stakeholder Research & Management (BHRM) en oprichter van het platform NieuwBestuur. Met haar bureau maakt Hofkes zich sterk voor ‘toekomstbestendig besturen’ middels stakeholder- en reputatieonderzoeken. Haar motto is’ helder water stroomt van boven’. Volg Mildred Hofkes haar zoektocht naar ‘goed bestuur’ via Linkedin.

Essay Mildred Hofkes,

Haarlem 6 september 2023

Het is opvallend dat sinds de val van het Kabinet Rutte IV en de daaropvolgende exodus van bewindslieden en kamerleden, de columns, talkshowtafels en maatschappelijke debatten gevuld worden met het thema ‘bestuurlijke vernieuwing’. Blijkbaar snakken veel mensen naar een wezenlijke verandering van de Nederlandse bestuurscultuur. Maar wat betekent dat nu werkelijk bestuurlijke vernieuwing? Betekent dat dat je vooral blij bent dat het ‘oude’ voorbij is en dat we dat achter ons kunnen laten? Of betekent het dat je verlangt naar een nieuwe frisse toon aan de top? En hoe ziet dat ‘nieuwe leiderschap’ er dan uit? In dit essay neem ik de lezer mee in mijn persoonlijke zoektocht naar de definitie van ‘goed bestuur’ en waar we dat als maatschappij aan kunnen herkennen. Want de manier hoe ons land, maar ook onze bedrijven en instellingen, bestuurd worden is een keuze. Niet een natuurverschijnsel. En daar kunnen wij allemaal invloed op uitoefenen.

Wat is goed bestuur?

Met deze vraag houd ik mij al 17 jaar bezig. Of eigenlijk al meer dan 25 jaar, want ik ben op het onderwerp ‘bestuurlijke vernieuwing’ afgestudeerd in 1997 aan de Rijksuniversiteit Groningen. Mijn afstudeerscriptie voor de studie Communicatiekunde ging over de vraag hoe organisaties ‘de stemmen van buiten naar binnen’ kunnen halen en daar naar kunnen luisteren. Na mij studie ging ik werken als hoofd Communicatie bij de Nationale Postcode Loterij, de grootste goede doelen-loterij van Nederland. Meer dan 3 miljoen huishoudens spelen mee met deze loterij. Ik leerde veel over hoe je als organisatie een (positieve) beweging op gang kan brengen, door deelnemers, maar ook goede doelen organisaties, te verbinden en onderdeel te laten zijn van iets groots met veel positieve impact op mens en natuur. Voor mijn werk bezocht ik verschillende (internationale) projecten van organisaties als het Rode Kruis, Artsen Zonder Grenzen, Greenpeace, SoS Kinderdorpen, Vluchtelingenwerk en natuurprojecten van het Wereld Natuur fonds en van Milieudefensie. Daar leerden ik ook voor het eerst wat klimaatverandering is, wat dierenwelzijn betekent, hoe sociale ongelijkheid werkt, wat echte armoede betekent en wat de diepere oorzaak is achter grote migratiestromen.

Goede reputatie

In 2006 besloot ik om voor mijzelf te beginnen en startte een bureau in stakeholders- en reputatieonderzoek. Ik gebruikte het model van mijn afstudeerscriptie als uitgangspunt, stofte het af en zette het in de markt als ‘De Reputatiebarometer’. Inmiddels heb ik de afgelopen 17 jaar, samen met mijn team, vele stakeholder- en reputatieonderzoeken uitgevoerd bij bedrijven, overheidsinstellingen en maatschappelijke organisaties zoals scholen, zorginstellingen en ziekenhuizen. Steeds brachten we ‘de blik van buiten naar binnen’ bij organisaties door stakeholders telefonisch te interviewen. Bij stakeholders kun je denken aan iedereen die een belang heeft bij de betreffende organisatie; zoals klanten, studenten, leveranciers, samenwerkingspartners, overheden en maatschappelijke instellingen. Doordat we de onderzoeken altijd telefonisch uitvoeren, horen we letterlijk de stemmen van buiten en de taal en de betekenis daarachter. Al die verschillende perspectieven, taal en vooral emoties proberen we te vertalen voor het bestuur van de desbetreffende organisatie. Het onderzoek geeft bestuurders vrijwel altijd nieuwe inzichten in de blinde vlekken van de eigen organisatie. Ik leer er zelf ook veel van over de betekenis van ‘goed bestuur’. Want organisaties die goed worden bestuurd, hebben veel draagvlak en een goede reputatie onder hun stakeholders. Bovendien willen mensen graag werken bij een goed geleide organisatie met een sterke reputatie en is het verloop meestal laag. Je herkent een goed geleide organisatie aan de ‘vitale toekomst energie’, omdat er veel jonge mensen (willen) werken.

De kwaliteit van besluitvorming

Ik leerde door de jaren heen steeds dieper te kijken naar de kern van ‘goed bestuur’. Ieder samenwerkingsverband (binnen bedrijven maar ook binnen de politiek) is gebaat bij het goed inrichten van de ‘governance’, oftewel het centrale besluitvormingsorgaan van de organisatie. Goed bestuur gaat in de kern om de kwaliteit van de besluitvorming. Dat betekent dat je nadenkt over wie de besluiten neemt (wie zitten er aan tafel). Je kijkt ook vanuit welke intentie en met welk mandaat deze bestuurders besluiten nemen. Hoe vrij kunnen zij beslissen over ‘het goede’? Daarnaast kijk je naar hoe de besluiten worden genomen, op basis van welke informatie en wat is de kwaliteit van de informatie/bronnen. Wordt bij de besluitvorming bijvoorbeeld rekening gehouden met de ‘stemmen van buiten’, zijn die goed gehoord? Inmiddels weten we van de kindertoeslagenaffaire en de aardgaswinning in Groningen wat er gebeurt als je de stemmen ‘van buiten’. negeert. Als je besluiten neemt over belanghebbenden zonder de stemmen van deze belanghebbenden te horen en mee te nemen in de besluitvorming, dan kan dat leiden tot desastreuze gevolgen.

Macht en tegenmacht

Bij ‘goed bestuur’ kijkt je ook naar hoe macht en de tegenmacht is georganiseerd; zijn er genoeg ‘checks’ en ‘balances’ of opereert het bestuur als een ‘alleenheerser’? Je kijkt tevens naar hoe transparant er over besluiten wordt gecommuniceerd. Is bijvoorbeeld voor alle betrokkenen duidelijk waarom het besluit genomen is en wat de overwegingen waren? Ook kijk je naar welke blinden vlekken het bestuur heeft (want ieder bestuur heeft blinde vlekken, net als ieder mens!). Een blinde vlek is positief of negatief gedrag dat je zelf niet kan waarnemen, maar de buitenwereld des te beter. Daarom heb je altijd de buitenwereld nodig om als bestuur je eigen blinde vlekken te ontdekken (bijvoorbeeld door reputatieonderzoek of door stakeholders-onderzoek). Ook wil je bij ‘goed bestuur’ weten welke effect de besluitvorming van jouw organisatie heeft op de buitenwereld, dus blijf je dat toetsen in een open stakeholderdialoog.

Wisseling van de macht

In 2009 schreef ik een boek getiteld ‘Wisseling van de macht, oplossingen voor de nieuwe bestuurder’. Aanleiding was de val van de zakenbank Lehman Brothers op 15 sept 2008, dat de start vormde van een ongekende wereldwijde financiële crisis. Ook binnen Nederland belandde de reële economie direct in de gevarenzone, doordat grote systeembanken als ABN Amro, ING en Rabobank onderuit dreigden te gaan. De Nederlandse overheid werd toen gedwongen om met enorme bedragen publiekgeld (rond de 22 miljard euro), de (private) financiële sector overeind te houden. De vraag ‘wat is goed bestuur en waar herkennen we dat aan’ was in die tijd uiterst actueel. Want hoe werkt macht en tegenmacht? Hoe komen dergelijke invloedrijke besluiten tot stand? In hoeverre wordt er rekening gehouden met de belangen van alle belanghebbenden? En hoe transparant is er vervolgens gecommuniceerd over de besluitvorming?

Inzicht in de toon aan de top binnen Nederland

Ik besloot om me (als burger) te gaan verdiepen in hoe bestuurskamers werken, wie daar zitten en hoe besluiten tot stand komen. Wat was er precies gebeurd binnen de financiële sector, maar ook breder, hoe heeft het zo ver kunnen komen dat wanbestuur binnen de financiële sector leidt tot een mondiale wereldcrisis? Hoe kon het zijn dat de private financiële sector overeind werd gehouden met belastinggeld, terwijl de ‘gewone mensen’ in een diepe recessie terecht kwamen als gevolg van het slechte bestuur binnen diezelfde financiële sector? Samen met de Volkskrant deed ik in 2009 ons eerste onderzoek naar ‘de toon aan de top’ onder de 200 meest invloedrijke bestuurders/politici/toezichthouders van Nederland naar de definitie van ‘goed bestuur’. Er deden 80 topbestuurders mee. Het telefonische onderzoek werd uitgevoerd met behoud van anonimiteit en de bestuurders spraken openhartig over de valkuilen binnen de bestuurskamer. Dit onderzoek hebben we vervolgens nog een aantal keer herhaald, in 2014, 2018 en 2022. De resultaten gaven mij zeer waardevolle inzichten in de ‘blinde vlekken’ die optreden binnen bestuurskamers. Mijn belangrijkste les? Bestuurders zitten ‘gevangen’ in een verticaal besturingssysteem, waar primair financiële informatiestromen leidend zijn. Meer informatie staat er nauwelijks op het besturingsdashboard. De stemmen van de stakeholders, de toekomstige generaties, het klimaat, de natuur en de maatschappij doen niet mee bij de besluitvorming. Het is alsof je als bestuurder door een rietje naar de werkelijkheid kijkt, je ziet vooral een heleboel dingen niet.

De stem van de toekomst

Wat vrijwel altijd ontbreekt binnen ieder besluitvormingsproces is de stem van jonge mensen. Jonge mensen (onder de 30) zijn nauwelijks vertegenwoordigd in zittend besturen, de gemiddelde leeftijd is 55 plus en de meeste bestuurders zijn man.  Sinds 2010 heb ik daarom het platform NieuwBestuur opgericht voor toekomstbestendige besluitvorming. Want in mijn ogen kan het niet zo zijn dat de zittende bestuurders beslissingen nemen over de toekomst, zonder dat de ‘stem van de toekomst’ daarbij gehoord is. Dat heet ‘generatiegerechtigheid’. Zeker in een tijd dat klimaatverandering, de opwarming van de aarde en de afnemende biodiversiteit grote gevolgen gaat hebben voor al het leven op aarde.

Future Proof Governance

Vanuit het platform nieuwbestuur hebben we de afgelopen 10 jaar 6 x landelijke congressen georganiseerd voor bestuurders en Future Leaders (publiek, privaat, overheid). Onder de naam ‘Dutch Circular Leadership’ onderzochten we steeds in samenspraak met alle deelnemers wat toekomstbestendig besturen is. Tijdens deze congressen zijn we begonnen om jonge mensen letterlijk een stem te geven, in de vorm van een Future Leaders (YoungBoard) als slijpsteen van de huidige bestuurders. Al deze kennis en kunde heeft er uiteindelijk toe geleid dat ik samen met mijn team van onderzoekers, wetenschappers, bestuurders en de toekomstige generaties Future leaders een nieuw bestuursmodel heb ontwikkeld onder de naam ‘future proof governance ’. Dit toekomstbestendige bestuursmodel focust zich op zorgvuldige horizontale besluitvorming, waarbij verbinding met en draagvlak onder belanghebbenden en de toekomstige generaties centraal staat.

Toekomstbestendig bestuur

Het is mijn stellige overtuiging dat we de grote maatschappelijke vraagstukken zoals klimaatverandering, stikstofcrisis, het landbouwakkoord, biodiversiteit, sociale ongelijkheid en herstel van vertrouwen in de overheid en het bedrijfsleven alleen maar kunnen oplossen als we onze manier van besluitvorming (‘governance’) weten aan te passen. Eerlijker, transparanter en met de inbreng van meer mensen en groepen die nu vaak niet gehoord worden.

Onze mooie Nederland, alle huidige inwoners en de toekomstige inwoners, maar ook bedrijven en overheidsinstellingen verdienen het om goed bestuurd te worden. Toekomstbestendig besturen lijkt een moeilijk, taai en ‘saai’ onderwerp, en toch geloof ik dat we er met z’n allen doorheen moeten om Nederland gidsland te laten zijn in ‘goed bestuur’.

En ons land kan dit, het zit in ons Nederlandse DNA. Wij zijn het land van met z’n allen samenwerken achter de dijken tegen het water. Wij zijn het land van het Rijnlands denken en wij zijn het land van directe communicatie en transparantie. Wij kunnen dit!

Mildred Hofkes is onderzoeker en publicist, eigenaar en directeur van Bureau Hofkes Stakeholder Research & Management (BHRM) en oprichter van het platform NieuwBestuur. Met haar bureau maakt Hofkes zich sterk voor ‘toekomstbestendig besturen’ middels stakeholder- en reputatieonderzoeken. Haar motto is’ helder water stroomt van boven’. Volg Mildred Hofkes haar zoektocht naar ‘goed bestuur’ via Linkedin.

‘future proof’ YoungBoard geslaagd bij Port of Amsterdam

25 april 2023

Begin 2022 startte NieuwBestuur samen met Port of Amsterdam het Future Proof Governance programma. Met dit programma zette de Port of Amsterdam de eerste stappen met het ontwikkelen een #YoungBoard. Dat is een groep jonge werknemers die als slijpsteen functioneren voor toekomstbestendige besluitvorming.

Het ‘ongezegde’ van de YoungBoard én de Raad van Bestuur  
NieuwBestuur trainden zowel de YoungBoard als de Raad van Bestuur in het ‘ongezegde’. Welke stemmen worden niet gehoord in de besluitvorming? Hoe verhouden kortetermijn-belangen zich tot lange termijn klimaatdoelstellingen? Hoe geef je als organisatie ‘een stem aan de toekomst’ en invulling aan de #generatietoets? En hoe maak je als organisatie ruimte voor de stemmen van buiten? Van de stakeholders, de maatschappij, de natuur?

We waren nog maar net op weg met het programma, toen de oorlog uitbrak in Oekraïne. Deze oorlog had een directe impact op de haven van Amsterdam. Toch bleef het Future Proof Governance programma overeind, en bleef de Port of Amsterdam ruimte maken voor het lange termijn perspectief.

Met dit programma betrekken we de jonge generatie binnen de organisatie in bestuurlijke en besluitvormingsprocessen.” 

Jaarverslag Port of Amsterdam 2022
Vandaag brengt Port of Amsterdam hun jaarverslag 2022 uit met daarin ruime aandacht voor de YoungBoard. In het persbericht stelt Koen Overtoom, CEO Port of Amsterdam: “We kijken terug op het jaar waarin de Zeesluis IJmuiden werd geopend, die onze positie als duurzame energiehaven van de toekomst stevig borgt. Toekomstbestendigheid is ook het doel voor het starten van het Future Proof Governance programma waar de Young Board, een orgaan bestaande uit jonge collega’s, deel van uitmaakt. Met dit programma betrekken we de jonge generatie binnen de organisatie in bestuurlijke en besluitvormingsprocessen.” 

Ruimte voor de YoungBoard
In het voorwoord van het jaarverslag 2022 komt de YoungBoard van Port of Amsterdam zelf ook aan het woord. “De YoungBoard vertegenwoordigt de stem van de volgende generaties en staat voor het perspectief van de toekomst. Onze generatie moet naar de lange termijn kijken en daar vol mee bezig zijn. Het gaat om onze toekomst. Vanuit dat perspectief hebben we de directie meerdere keren een spiegel voorgehouden in 2022. Nemen we het juiste besluit voor de toekomst? Voegen onze activiteiten waarde toe? Hoe blijven we als organisatie veerkrachtig en sterk? […] Zo zetten we ons verder in om de transitie te maken van winstgedreven naar waardegedreven besluitvorming. In 2023 en de jaren daarop blijven we ons inzetten om de stem van toekomstige generaties te vertegenwoordigen.”

Vanuit dat perspectief hebben we de directie meerdere keren een spiegel voorgehouden in 2022. Nemen we het juiste besluit voor de toekomst? Voegen onze activiteiten waarde toe?

 

Een ‘future proof’ YoungBoard
De kans dat een veranderingsprogramma als Future Proof Governance mislukt is groot. Want het vergt moed van alle betrokkenen. Toch kunnen we vaststellen dat het installeren van een toekomstbestendige YoungBoard bij Port of Amsterdam gelukt is. De YoungBoard functioneert op een ‘future proof’ manier en de stem van de toekomst heeft een vaste plek gekregen in de besluitvorming van nu.

Port of Amsterdam heeft laten zien dat dat kan.
Ik hoop dat er nog vele organisaties volgen die de toekomst écht serieus nemen.

Lees hier het jaarverslag van Port of Amsterdam 2022

 


#toekomstbestendigebesluitvorming
#toekomstbestendig #besturen

Toekomstbestendig besturen, inspriatie, reflectie en goede verhalen delen

Door Mildred Hofkes, 24 april 2023

Binnenkort presenteert het Kabinet de aangescherpte klimaatplannen. Nederland haalt tot nu toe de gewenste 55 procent CO2 reductie in 2030 niet, en de aanvullende ingrepen moeten er voor zorgen dat de CO2-uitstoot de komende 7 jaar flink daalt met zo’n 22 megaton. Dat is nogal wat.

De bedoeling is ‘dat heldere normen er voor zorgen dat burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties weten wat van hen wordt verwacht de komende 7 jaar’.

Heldere normen
De bedoeling is ‘dat heldere normen er voor zorgen dat burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties weten wat van hen wordt verwacht de komende 7 jaar’. Volgens AFM-baas Laura van Geest ‘is het van belang dat ná de besluitvorming over additionele klimaatmaatregelen, ook blijvend aandacht wordt besteed aan de uitvoering en het borgen van de randvoorwaarden’.

Nog meer doelen, nog meer ongemak?
Ik denk alleen maar.. nog meer woorden, nog meer ‘hoog over’ plannen, nog meer ambities en nog meer aangescherpte doelen…maar gaan bedrijven en burgers nu werkelijk handelen? Het ongemak wordt alleen maar groter, als de praktijk van verduurzaming steeds meer achter blijft bij de doelen.

Inspiratie door daden
Persoonlijk krijg ik daarom meer energie van leiders en bestuurders die ‘het’ gewoon aan het doen zijn; toekomstbestendig besturen betekent dappere keuzes maken, met eerlijke verhalen over welke dilemma’s daarbij komen kijken.

Het geluk wil dat ons gesprek is opgenomen, zodat jullie het allemaal kunnen terugluisteren.

Goede verhalen delen
Het is belangrijk dat we juist díe verhalen en voorbeelden aan elkaar doorvertellen. Verhalen waarvan je direct voelt: dit is écht, dit is waarheid. Dit zijn de dilemma’s waar we het over moeten hebben. Zo’n gesprek had ik met Stijn Markusse,de oprichter van Boerschappen die boodschappen direct van de boer doorverkoopt aan de klant. ‘Voeding die voedt, vanuit een keten die deugt’. Het geluk wil dat ons gesprek is opgenomen, zodat jullie het allemaal kunnen terugluisteren.

Dilemma’s en inspiratie
In het gesprek tussen Stijn en mij komen vele dilemma’s voorbij; bijvoorbeeld hoe kom je aan genoeg klanten die willen bijdragen aan het goede, zodat de onderstroom groot genoeg is en je werkelijk impact maakt. Hoe werkt een coöperatief bedrijfsmodel? Hoe kun je boeren die geen kunstmest en chemie gebruiken voor hun gewassen, een eerlijke boterham laten verdienen? Hoe boks je op tegen het ‘marketing geweld’ van de grote jongens als jij de eerlijkste boodschap hebt? En hoe ga je als leider om met kwetsbaarheid en het échte verhaal, ook als dat niet alleen maar succesvol is?

Rust, ruimte & reflectie!
Als er één verhaal is waarvoor ik je de rust en ruimte gun de komende dagen om naar te luisteren, dan is het dit verhaal. Ik hoop dat je gaat luisteren.

Wedden dat je er inspiratie uithaalt en hoop door krijgt?

Veel luisterplezier!

Met zonnige meigroet,
Mildred Hofkes 
Oprichter NieuwBestuur & BHRM

De Bestuurswende: van groei naar draagvlak

Met ons kennisplatform NieuwBestuur houden we ons sinds 2010 bezig met onderzoek naar toekomstbestendige bestuursmodellen. Wat is goed bestuur en waar herkennen we dat aan als maatschappij? Zeker de laatste tijd is die vraag zeer actueel. Bedrijven, medewerkers, investeerders maar ook maatschappelijke partijen vragen zich steeds vaker af wat houdt de ‘G” van Governance binnen de ESG-criteria nu precies in? Hoe worden bedrijven duurzaam en inclusief bestuurd en hoe komen toekomstbestendige besluiten tot stand?

Mijn ervaring is dat daar een openlijke ‘bestuurswende’ voor nodig is. Bij toekomstbestendig besturen gaat het om de sprong maken in denken van groei naar denken in draagvlak. En dat vraagt specifieke (nieuwe) vaardigheden van bestuurders en leiders. In dit artikel legt Mildred Hofkes, bestuursadviseur en oprichter van NieuwBestuur uit wat zij verstaat onder de ‘Bestuurswende’.

Wil je meer leren over toekomstbestendig besturen en de ‘bestuurswende’ , kom dan naar onze netwerkbijeenkomst over toekomstbestendig besturen op 31 januari 2023 vanaf 15.00 uur bij Oceans Haarlem. Koop hier je ticket!

Einde aan groei – het oude besturen is voorbij

De traditionele manier van besturen en besluitvormingsprocessen functioneren niet goed. Hoe actueel dat is geeft Kim Putters, voorzitter van de Sociaal Economische Raad (SER) begin januari 2023 aan in de Volkskrant; De plekken waar de traditionele macht wordt uitgeoefend, zijn aan verandering toe’ stelt Kim Putters. “Het maatschappelijke model dat zich richt op materiële groei loopt op zijn einde..’

Putters legt uit “Vroeger, als er iets geregeld moest worden, gingen de mensen die er toe deden vergaderen tot ze een ons wogen. Daar kwam dan wat uit, ze noemden het een akkoord, proostten erop en zeiden: we kunnen weer dóór! “Deze manier van besluitvorming werkt niet meer” stelt Kim Putters. ”De plekken waar de traditionele macht wordt uitgeoefend, het hele bestel zelfs, zijn aan verandering toe. We zitten aan het einde van een economisch en maatschappelijk model dat zich richt op materiele groei. Het zal duurzamer moeten. Gelijker. En we moeten heel anders gaan kijken naar organisaties en zeggenschap.”

 

Het begint allemaal bij draagvlak

Wat ik interessant vind aan de uitspraken van Kim Putters is dat hij zo duidelijk het einde van de ‘groeifocus’ benoemt in bestuurskamers. Ik voeg daar graag aan toe ‘van groei naar draagvlak’. Toekomstbestendig besturen draait in de kern om draagvlak creëren. Onder jonge mensen, zodat zij graag bij je komen werken. Onder belanghebbenden zoals milieuorganisaties en omwonenden, zodat zij geen rechtzaken beginnen tegen je, maar je juist publiekelijk ondersteunen, en door maatschappelijk draagvlak omdat je als organisatie de verbinding zoekt met de buitenwereld voor je ‘license to operate’.

 

Van groei naar draagvlak

Voor deze omslag is een andere manier van denken nodig in de bestuurskamer. Dat gaat niet zonder leercurve. Het mooiste is als bestuurders publiekelijk hun leercurve hierover delen, zodat de nieuwe inzichten over verduurzaming en inclusief besturen voor de buitenwereld betrouwbaar en geloofwaardig over komen.  Hoe dat werkt kon je goed zien eind vorig jaar bij premier Rutte. Rutte werd alom geprezen voor zijn excuus-toespraak voor het Nederlandse slavernij verleden. Wat daarbij vooral werd gewaardeerd is dat Rutte openlijk inzicht gaf in zijn persoonlijke leercurve.

De leercurve ‘ik had het mis’
Rutte zei “Ik dacht: de slavernij is een geschiedenis die ver achter ons ligt. Ik had het mis. Want eeuwen van onderdrukking en uitbuiting werken door in het hier en nu. In racistische stereotypen, in discriminerende patronen van uitsluiting, in sociale ongelijkheid. En om dat te doorbreken, moeten we ook het verleden open en eerlijk onder ogen zien.”
Rutte zegt in feite; ik zag het eerst zo, maar ik had het mis, want ik zag daarbij allerlei stemmen over het hoofd, waar ik niet naar geluisterd had, dat heb ik nu wel gedaan en nu zie ik het zo’

De Bestuurswende
In mijn werk als bestuursadviseur noem ik dat ‘de bestuurswende’. Het is een mooi proces als je ziet gebeuren dat bestuurders het inzicht krijgen dat hun perspectief niet het leidende perspectief is, maar dat er meer stemmen en inzichten van betekenis zijn.  Die bewustwording verloopt vaak langs 3 niveaus 1) het begint met bestuurders die open leren te staan voor stemmen van buitenaf, écht leren te luisteren naar andere perspectieven 2) vervolgens ook met die stemmen verbinding weten te maken (zodat er wederzijdse erkenning plaatsvindt) en 3) tot slot het vermogen tot zelfreflectie toepassen (‘ik had het mis’).

Informatiebijeenkomst over toekomstbestendig besturen  ‘Shoot for he Stars’ 31 januari 2023
Pas als je als bestuurder gaat inzien dat jouw kijk op zaken niet de norm is, en je daarvoor (openlijk) verantwoordelijk neemt, komt er ruimte voor anderen. Het resultaat is dat er besluiten tot stand komen met meer draagvlak bij grotere groepen. Dat noemen wij toekomstbestendig besturen!

Wil je meer leren over hoe je bestuurt vanuit draagvlak. kom op 31 januari 2023 naar onze netwerkbijeenkomst over toekomstbestendig besturen vanaf 15.00 uur bij Oceans in Haarlem. Koop hier je ticket 

#toekomstbestendig #besturen #leiderschap #bestuurswende

Podcast met Mildred Hofkes, oprichter NieuwBestuur over toekomstbestendig besturen

In podcast van 14 december van The Value Society gaat Judy Schnitger – Zwinkels in gesprek met Mildred Hofkes, bestuursadviseur Toekomstbestendig Besturen, eigenaar van Bureau Hofkes Stakeholder Research & Management (BHRM) en oprichter van NieuwBestuur, alsmede onderzoeker, schrijver en inspirator. Een heleboel tegelijk. Het is wel duidelijk dat ze niet in een hokje past. Een prachtig gesprek over de ‘G’, het ondergeschoven kindje van #ESG. Over complexe besluitvorming en over hoe dat toekomstbestendig kan. Over waarden als integriteit en moed. Over toekomstige leiders en hoe zij hun stem kunnen laten horen, een stem die ze, mede door de intense stille afgelopen twee jaar, is afgenomen. Een stem, die ertoe doet. Over hoop en mogelijkheden.

Nieuwsgierig?

Je vindt de podcast hier

Veel luisterplezier!

Nog 3 Maanden! Dutch Circulair Leadership En Wopke Hoekstra Minister Van Financiën

Doe mee en wordt onderdeel van het
Deltaplan Nederland Gidsland in Circualair Leiderschap.De grote transitie die plaatsvindt om onze economie duurzamer te maken gaat over leiderschap en verantwoordelijkheid nemen. Alleen in samenhang met elkaar komen we verder.
Tijdens Dutch Circular Leadership Conference geven we daar invulling aan.

  • Welke verantwoordelijkheid neemt u op weg naar het ‘nieuwe normaal’?
  • Welke impact wilt u maken binnen de maatschappij?
  • Welk voorbeeld geeft u aan de generatie na u? 
  • Wat wordt uw nalatenschap?

 

Luister naar Minister van Financien Wopke Hoekstra
“Het zit in ons Dutch-DNA. Wij zijn als land in staat om adaptief en innovatief te reageren op de uitdagingen van morgen. Wees als bestuurder onderdeel van deze beweging en bepaal mede de leiderschapsagenda van de toekomst“.Op 28 november 2019 komt deze unieke groep bij elkaar tijdens
The Dutch Circular Leadership Conferentie 2019Download hier de INVITE 

Op weg naar 28 november 2019 iedere maand een nieuwe podcast in de reeks NieuwBestuur Dutch Circulair Leadership

Podcast gemist? Luister hier

Andere podcasts beluisteren in deze reeks?
Abonneer en mis ze niet op Podbean en andere podcastplatformen zoals Apple Podcast en Spotify! 
– De Dutch Circular Leadership podcast is een initiatief van NieuwBestuur –

De “WHY” van Dutch Circular Leadership in een notendop

Onze ambassadeurs Feike Sijbesma (CEO Royal DSM), Arnoud Boot (Hoogleraar Financiële Markten en lid WRR), en Jan Peter Balkenende (Voormalig Premier)

Executives Only!

 

– Het Dutch Circular Leadership Kernteam –
Dutch Circulair Leadership is een Business-To-Society project
Het kernteam werkt pro bono aan de beweging
Dutch Circular Leadership

TwitterWebsite

LinkedIn
YouTube

Nieuwe podcast Dutch Davos online! Circulair Leiderschap in de zorg

Hier kunnen we luisteren naar waar het écht over gaat!
Beluister ook onze andere podcasts met topbestuurders uit onderwijs, banken, financieel markten, commissarissen, business en vele anderen…
Columnist van dienst: André Heuvelman, trompetist en performer vangt tijdens de podcast  de stilte…. “zodat we weer kunnen voelen waar het echt om gaat.”

Hoe ziet circulair leiderschap eruit, en wat zijn aansprekende voorbeelden in de zorg?

Met Chris Oomen, Oud-topman van DSW ‘de Robin Hood onder de zorgbestuurders’ en Roland Kip Directeur van IZZ: het ledencollectief van mensen in de zorg.

“Circulair besturen in de zorg begint met het eigen belang terug te dringen,
zodat het algemeen belang voorop komt te staan’

“Niemand heeft de kracht om het immens complexe zorgsysteem alleen aan te sturen, pas als we eerlijk zijn naar elkaar komen we verder”.

Luister hier naar de podcast!
Boven: Roland Kip, bestuurder ledencollectief IZZ. Onder: Chris Oomen, oud -voorzitter DSW en het Dutch Davos team.
Meer weten over de visie van deze bestuurders? 

Al de andere Dutch Davos podcasts beluisterd?
Abonneer en mis ze niet op Podbean en andere podcastplatformen zoals Apple Podcast en Spotify! 

– De Dutch Davos podcast is een initiatief van NieuwBestuur –
Beluister voorgaande podcasts!

Dutch Davos Circular Leadership
Donderdag 28 november 2019

Circl A’dam
Executive peer-to-peer invites only

De “WHY” van Dutch Davos  in een notendop

Kijk naar de oproep van Feike Sijbesma (CEO Royal DSM), Arnoud Boot (Hoogleraar Financiële Markten en lid van de Wetenschappelijke Raad Regeringsbeleid), en Jan Peter Balkenende (Voormalig Premier) over Dutch Davos Circulair Leiderschap conferentie op 28 november 2019. Deze conferentie is een initiatief van NieuwBestuur.
Executives Only!

– Het Dutch Davos Kern Team –
“alleen in samenhang met elkaar komen we verder”

TwitterLinkedInYouTube

 

CEO’s Sijbesma, Dijkhuizen en Balkenende over circulair leiderschap

Huidige CEOs in gesprek met nieuwe generatie

Feike Sijbesma (CEO DSM), Kees van Dijkuizen (CEO ABN AMRO) en voormalig premier Jan Peter Balkenende, in een openhartig gesprek met de nieuwe generatie… 

“Circulair Leiderschap begint met kiezen, luisteren en verbinden…“
Dutch Davos 28 november 2019
voorinschrijving van start!
LET OP: voorinschrijving tot 30 april met korting

Datum: Donderdag 28 november 2019

Locatie: Circl – ZuidAs Amsterdam

Tijd: Van 9.00 tot 22.00 uur

Schrijf u hier in voor Dutch Davos Conferentie

Nieuwe Podcast online: Wat is de rol van Commissarissen bij het kantelen van de bestuurskamer? 

 

Multi-Commissaris Inge Brakman (Funda, Shell, DSM en RvT Rode Kruis) “Alle bestuurders willen uiteindelijk een bijdrage leveren aan dat wat goed is. Aan samenleving en natuur. Dan komt de twinkeling ook weer in de ogen...”

Prof. Helene Vletter-van Dort (Commissaris bij o.a. Intertrust en NN Group) “Niet dat als je het jaarverslag leest over alle mooie doelstellingen met betrekking tot duurzaamheid en je denkt, hebben we het daar ook werkelijk over gehad met elkaar?“
Luister naar de podcast!

We moeten weer spelen in de bestuurskamer!
Talitha Muusse, columnist van dienst in Dutch Davos De podcast!
“Bestuurders, durf te spelen! De nieuwe economische wereld is er om nog te ontdekken, en dat doe je met spelen…”.

 
Talitha Musse leest live in de studio haar column voor op Dutch Davos Radio
Schrijf u hier in voor Dutch Davos conferentie.

 

Voorinschrijving Dutch Davos Circular Leadership

How to become a Master of Circular Leadership?

VOORINSCHRIJVING geldig tot 30 april 2019:
Tickets met 500 euro korting
daarna start de officiële ticket verkoop

In het kader van Dutch Davos Circular Leadership in CIRCL Amsterdam v.l.n.r. Feike Sijbesma (CEO DSM), Kees van Dijkhuizen (CEO ABN AMRO) Jan Peter Balkenende (Voormalig premier Nederland) en initiatiefnemer Dutch Davos Mildred Hofkes.

 

Dutch Davos Circulair Leaderschip
 Over de leiderschapsagenda en businessmodellen van de toekomst

Datum:  Donderdag 28 november 2019
Locatie:  CIRCL – ZuidAs Amsterdam
Tijd:  Van 11:00 tot 20.00 uur 
Voor:  Bestuurders, Commissarissen, Leiders van de toekomst

LET OP: slechts 100 kaarten beschikbaar
waarvan al 25 verkocht!

Schrijf u nú in!
Uniek netwerk van vernieuwende leiders en bestuurders sectorbreed (bedrijfsleven, banken, onderwijs, zorg, financiele markten, cultuur, goede doelen, commissarissen)

 

Waarom Feike Sijbesma (CEO DSM) u oproept om nu in te schrijven
voor Dutch Davos Circular Leadership 

 

Nog nooit kwamen 100 CEO’s, directeuren en topbestuurders bij elkaar onder 1 dak.

“Pak uw kans en wees erbij”, Feike Sijbesma “doe mee en bepaal mede de leiderschap agenda van de toekomst...”

Klik en luister naar uw persoonlijke oproep van Feike Sijbesma

 

DUTCH DAVOS PODCAST
Ter voorbereiding op Dutch Davos maken we sinds juni 2018 iedere maand een live radio uitzending/podcast Dutch Davos Radio.  Op 15 april kunt u luisteren naar de podcast met Inge Brakman (Commissaris Funda, Shell Nederland, DSM Nederland, Voorzitter Monitoring Commissie Banken, Bestuurslid Persvrijheidsfonds, Voorzitter RvT Rode Kruis) en Helene Vletter-Van Dort (Hoogleraar Financial Law & Governance, Commissaris Intertrust, Commissaris NN Group).
Te beluisteren op https://nieuwbestuur.nl/diensten/dutch-davos-radio/

Schrijf u nú in!