Toekomstbestendig besturen, inspriatie, reflectie en goede verhalen delen

Door Mildred Hofkes, 24 april 2023

Binnenkort presenteert het Kabinet de aangescherpte klimaatplannen. Nederland haalt tot nu toe de gewenste 55 procent CO2 reductie in 2030 niet, en de aanvullende ingrepen moeten er voor zorgen dat de CO2-uitstoot de komende 7 jaar flink daalt met zo’n 22 megaton. Dat is nogal wat.

De bedoeling is ‘dat heldere normen er voor zorgen dat burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties weten wat van hen wordt verwacht de komende 7 jaar’.

Heldere normen
De bedoeling is ‘dat heldere normen er voor zorgen dat burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties weten wat van hen wordt verwacht de komende 7 jaar’. Volgens AFM-baas Laura van Geest ‘is het van belang dat ná de besluitvorming over additionele klimaatmaatregelen, ook blijvend aandacht wordt besteed aan de uitvoering en het borgen van de randvoorwaarden’.

Nog meer doelen, nog meer ongemak?
Ik denk alleen maar.. nog meer woorden, nog meer ‘hoog over’ plannen, nog meer ambities en nog meer aangescherpte doelen…maar gaan bedrijven en burgers nu werkelijk handelen? Het ongemak wordt alleen maar groter, als de praktijk van verduurzaming steeds meer achter blijft bij de doelen.

Inspiratie door daden
Persoonlijk krijg ik daarom meer energie van leiders en bestuurders die ‘het’ gewoon aan het doen zijn; toekomstbestendig besturen betekent dappere keuzes maken, met eerlijke verhalen over welke dilemma’s daarbij komen kijken.

Het geluk wil dat ons gesprek is opgenomen, zodat jullie het allemaal kunnen terugluisteren.

Goede verhalen delen
Het is belangrijk dat we juist díe verhalen en voorbeelden aan elkaar doorvertellen. Verhalen waarvan je direct voelt: dit is écht, dit is waarheid. Dit zijn de dilemma’s waar we het over moeten hebben. Zo’n gesprek had ik met Stijn Markusse,de oprichter van Boerschappen die boodschappen direct van de boer doorverkoopt aan de klant. ‘Voeding die voedt, vanuit een keten die deugt’. Het geluk wil dat ons gesprek is opgenomen, zodat jullie het allemaal kunnen terugluisteren.

Dilemma’s en inspiratie
In het gesprek tussen Stijn en mij komen vele dilemma’s voorbij; bijvoorbeeld hoe kom je aan genoeg klanten die willen bijdragen aan het goede, zodat de onderstroom groot genoeg is en je werkelijk impact maakt. Hoe werkt een coöperatief bedrijfsmodel? Hoe kun je boeren die geen kunstmest en chemie gebruiken voor hun gewassen, een eerlijke boterham laten verdienen? Hoe boks je op tegen het ‘marketing geweld’ van de grote jongens als jij de eerlijkste boodschap hebt? En hoe ga je als leider om met kwetsbaarheid en het échte verhaal, ook als dat niet alleen maar succesvol is?

Rust, ruimte & reflectie!
Als er één verhaal is waarvoor ik je de rust en ruimte gun de komende dagen om naar te luisteren, dan is het dit verhaal. Ik hoop dat je gaat luisteren.

Wedden dat je er inspiratie uithaalt en hoop door krijgt?

Veel luisterplezier!

Met zonnige meigroet,
Mildred Hofkes 
Oprichter NieuwBestuur & BHRM

De gelijkwaardige dialoog tussen YoungBoard en Current Board is Future Proof GovernanceNieuwBestuur

Geef jongeren/Youngboards een stem bij de besluitvorming en versnel daarmee de energietransitie. 

Haarlem, 19 april 2023

Binnenkort presenteert minister Rob Jetten de aangescherpte klimaatplannen voor het bedrijfsleven en overheid. Die zijn hard nodig want we liggen nog (lang) niet op koers om de nationale klimaatdoelen te halen voor 2030.

De generatietoets – In 2021 onderschreef het kabinet al dat het perspectief van jongeren structureel betrokken dient te worden bij beleidsvorming. Het kabinet beloofde een ‘generatietoets’ in te voeren bij de ontwikkeling van wet- en regelgeving.Middels het klimaatfonds heeft het kabinet 35 miljard euro ter beschikking om Nederland ‘koploper’ te laten zijn in de Europese energietransitie. De bewindslieden zetten daarbij in op stevige bindende maatwerkafspraken met de grootste bedrijven van Nederland. Om te borgen dat de baten van deze subsidie niet eenzijdig neerslaan bij één bepaalde (leeftijd)groep in de samenleving, wil het kabinet een generatietoets op nemen.

Maar niemand weet hoe? – De generatietoets is volgens de definitie die de overheid aanhoudt een ‘instrument dat, door het gebruik van bestaande kwantitatieve data en kwalitatieve informatie, in kaart brengt (in) welke (mate) beleid, wet- of regel- geving impact heeft op de leefomstandigheden van generaties in het heden en in de toekomst’.
En daar wringt nou net de schoen. Want niemand weet hóe deze belangrijke generatietoets uitgevoerd kan worden in de praktijk, laat staan dat deze kan worden vastgelegd binnen de ‘bindende maatwerkafspraken’ met de industrie. Het gevaar is dat een goed bedoeld instrument vervalt in een onuitvoerbaar en complexe brei van data en ‘afvinklijstjes’ en daarmee haar doel voorbij schiet.

Installeer YoungBoards binnen organisaties- Ik pleit daarom voor het installeren van een #Youngboard bij bedrijven die geld willen ophalen bij het #klimaatfonds. Een Youngboard is een groep jonge mensen uit de eigen organisatie, die dient als (morele) slijpsteen van het bestuur bij toekomstbestendige besluitvorming. Om te voorkomen dat de YoungBoard een ‘afvink’ exercitie gaat worden, moet deze groep getraind worden en gecertificeerd als toekomstbestendig/ future proof.
Een Future Proof Youngboard ververst zichzelf jaarlijks met nieuwe Future Leaders uit de organisatie. En die melden zich alleen aan als ze zien dat de Youngboard daadwerkelijk impact heeft op de besluitvorming.

Geen ‘future washing’-  Pas daarbij op voor ‘future washing’. Wij zien steeds vaker ‘next generation boards’ of ‘future boards’ verschijnen binnen organisaties. Een Youngboard heeft pas kans van slagen wanneer het huidige bestuur zelf meedoet. Dat betekent dat de bestuurders een ‘bestuurswende’ doormaken (door training) en zo leren écht open te staan voor het perspectief van jongeren. Alleen zo kan het bestuur het toekomstige perspectief daadwerkelijk meenemen in de besluitvorming.

Als een bestuur nog niet zo ver is, vervalt de organisatie vaak in oude patronen en droogt het jongerenperspectief snel op.
En dat is ‘eeuwig’ zonde, want dan zijn we weer terug bij af.

Meer leren over Youngboards & Future Proof Governance? Sluit je aan op 23 mei vanaf 15.00 uur in Haarlem voor de ‘Circle of Influence’ en leer meer over YoungBoards en het Future Proof Governance programma.

Alle organisaties met de ‘billen bloot’ – met nieuwe Europese wet- en regelgeving

Blog 14 maart 2023

Door: Mildred Hofkes, bestuursadviseur Future Proof Governance / CSRD-ESRS

Toekomstbestendig besturen is urgent. Het gaat in de kern om de levensvatbaarheid van de organisatie. Niet alleen door bij te dragen aan een leefbare wereld, maar ook om binnen die wereld relevant te blijven als organisatie. Relevant voor jonge mensen in een krappe arbeidsmarkt, relevant voor stakeholders zoals klanten, leveranciers en financiële partners en relevant voor een maatschappij in transitie. Nieuwe verplichte rapportage-regels vanuit Europa dwingen organisaties met de ‘billen bloot’ te gaan. “Greenwashing’  of ‘Future washing’  is er niet meer bij. Op 28 maart 2023 organiseren we vanuit NieuwBestuur een netwerk bijeenkomst over YoungBoards & Toekomstbestendig Besturen. Hierbij komen de nieuwe rapportage-regels ook aan bod. In onderstaand artikel beschrijft Mildred Hofkes welke impact dit gaat hebben ook op uw organisatie.

Transparant rapporteren- Toekomstbewust besturen is naast sturen op ook rapporteren over datgene wat er toe doet. Nieuwe Europese wetgeving (CSRD en ESRS) verplicht bedrijven om transparant te rapporteren over de impact die de organisatie heeft op klimaatverandering, sociaal beleid en transparant bestuur (ESG).  Voor grote beursgenoteerde bedrijven geldt dit al vanaf het boekjaar 2024, voor (grote) MKB bedrijven vanaf het boekjaar 2025.

Blik van binnen naar buiten- Het interessante aan deze nieuwe rapportage-regels is dat ze twee kanten op gelden, dus zowel ‘insight-out’ als ‘outside-in’.  Insight-out betekent dat bedrijven ‘van binnenuit’ inzichtelijk moeten gaan maken welke impact zij met hun bedrijfsvoering uitoefenen op mens en milieu. Dat betekent dat organisaties moeten gaan rapporteren over de interne bedrijfscultuur, hoe zij bijvoorbeeld zorgen voor een veilige en gelijkwaardig werkomgeving, maar ook hoe groot hun Co2 uitstoot is of waar hun grondstoffen vandaan komen. Binnen de nieuwe wet en regelgeving is met name de kwaliteit van de informatie belangrijk. Dus alleen melden dat je een veilige werkomgeving nastreeft, is niet (langer) voldoende. Hoe zorg je dan precies voor een veilige werkomgeving? Accountants zullen de niet-financiele data en informatie gaan controleren op volledigheid en betrouwbaarheid

Blik van buiten naar binnen- ‘Outside-in’ betekent dat organisaties de buitenwereld/stakeholders moeten gaan bevragen over de verwachting en behoeftes die zij hebben op het gebied van klimaatverandering, sociaal beleid en transparant bestuur. Dat betekent in de praktijk allereerst je stakeholders in kaart moet gaan brengen en vervolgens goed stakeholderonderzoek moet (laten) uitvoeren onder klanten, leveranciers, strategische partners, overheden, maatschappelijke organisaties, omwonenden, kennisinstituten etc om uit te vragen wat hun behoeftes zijn ten opzichte van de organisatie. Als je dit goed uitvoert, biedt een stakeholder materialiteitsonderzoek het bestuur veel relevante informatie over de materialiteit van de organisatie vanuit het perspectief van de externe stakeholders. Ook hierbij geldt, dat de accountant de externe data en informatie zal gaan controleren op volledigheid en betrouwbaarheid.

Voordeel: de dubbele blik op de organisatie – Deze nieuwe rapportage regels hebben voor- en nadelen voor organisaties. Een groot voordeel is dat de ‘dubbele materialiteitsanalyse’ de organisatie veel bruikbare sturingsinformatie oplevert over welke waarde zij toevoegen zowel intern als extern. Het vormt bovendien het fundament voor een goed duurzaamheid- en een sociaal inclusief beleid. Omdat de rapportageregels straks voor iedere organisatie geldt, wordt het voor de buitenwereld makkelijker om bedrijven met elkaar te vergelijken op het gebied van hun impact op duurzaamheid en sociaal beleid. “Greenwashing’ en Future washing’ oftewel je beter voordoen dan je bent, wordt voor organisaties steeds moeilijker. Organisaties zullen allemaal met de ‘billen bloot’ moeten.

Nadeel: door de bomen het bos niet meer zien- Het nadeel is dat veel bestuurders door de nieuwe rapportage regels de bomen het bos niet meer zien en de regie kwijtraken. Zij weten simpelweg niet waar te beginnen. Voor die bestuurders hebben wij het Future Proof Governance programma ontwikkeld. Dit programma ondersteunt organisaties met het verzamelen van relevante informatie die nodig is om meer inzicht te krijgen in de impact die de organisatie maakt, zowel intern (met de stem van de toekomst), als extern (de stemmen van buiten).

De stem van de toekomst- Een belangrijk onderdeel van het Future Proof Governance programma vormt de #YoungBoard. Een YoungBoard is een groep jonge medewerkers (Future Leaders van maximaal 35 jaar) die een slijpsteen vormen voor het bestuur bij toekomstbestendige besluitvorming. Zij dragen belangrijke duurzaamheid- en sociale rechtvaardigheidsthema’s aan die aansluiten bij de nieuwe wet- en regelgeving. Zo slaan bestuurders twee vliegen in 1 klap; ze betrekken hun jonge medewerkers bij toekomstbestendige besluitvorming en ze worden ‘future proof’ omdat ze belangrijke inzichten krijgen over de impact van hun organisatie op de binnen- en buitenwereld.

Oceans Haarlem- 28 maart 2023- Netwerkbijeenkomst YoungBoards en Toekomstbestendig Besturen

Wil je meer leren over YoungBoards en het Future Proof Governance programma?

Op 28 maart organiseren we weer een ‘Circle of Influence’ bij Oceans Haarlem, waarbij Current Leaders & Future Leaders met elkaar in dialoog gaan over de thema’s van toekomstbestendig besturen.

  • Kaarten voor de bijeenkomst op 28 maart 2023 kun je hier bestellen.

De Bestuurswende: van groei naar draagvlak

Met ons kennisplatform NieuwBestuur houden we ons sinds 2010 bezig met onderzoek naar toekomstbestendige bestuursmodellen. Wat is goed bestuur en waar herkennen we dat aan als maatschappij? Zeker de laatste tijd is die vraag zeer actueel. Bedrijven, medewerkers, investeerders maar ook maatschappelijke partijen vragen zich steeds vaker af wat houdt de ‘G” van Governance binnen de ESG-criteria nu precies in? Hoe worden bedrijven duurzaam en inclusief bestuurd en hoe komen toekomstbestendige besluiten tot stand?

Mijn ervaring is dat daar een openlijke ‘bestuurswende’ voor nodig is. Bij toekomstbestendig besturen gaat het om de sprong maken in denken van groei naar denken in draagvlak. En dat vraagt specifieke (nieuwe) vaardigheden van bestuurders en leiders. In dit artikel legt Mildred Hofkes, bestuursadviseur en oprichter van NieuwBestuur uit wat zij verstaat onder de ‘Bestuurswende’.

Wil je meer leren over toekomstbestendig besturen en de ‘bestuurswende’ , kom dan naar onze netwerkbijeenkomst over toekomstbestendig besturen op 31 januari 2023 vanaf 15.00 uur bij Oceans Haarlem. Koop hier je ticket!

Einde aan groei – het oude besturen is voorbij

De traditionele manier van besturen en besluitvormingsprocessen functioneren niet goed. Hoe actueel dat is geeft Kim Putters, voorzitter van de Sociaal Economische Raad (SER) begin januari 2023 aan in de Volkskrant; De plekken waar de traditionele macht wordt uitgeoefend, zijn aan verandering toe’ stelt Kim Putters. “Het maatschappelijke model dat zich richt op materiële groei loopt op zijn einde..’

Putters legt uit “Vroeger, als er iets geregeld moest worden, gingen de mensen die er toe deden vergaderen tot ze een ons wogen. Daar kwam dan wat uit, ze noemden het een akkoord, proostten erop en zeiden: we kunnen weer dóór! “Deze manier van besluitvorming werkt niet meer” stelt Kim Putters. ”De plekken waar de traditionele macht wordt uitgeoefend, het hele bestel zelfs, zijn aan verandering toe. We zitten aan het einde van een economisch en maatschappelijk model dat zich richt op materiele groei. Het zal duurzamer moeten. Gelijker. En we moeten heel anders gaan kijken naar organisaties en zeggenschap.”

 

Het begint allemaal bij draagvlak

Wat ik interessant vind aan de uitspraken van Kim Putters is dat hij zo duidelijk het einde van de ‘groeifocus’ benoemt in bestuurskamers. Ik voeg daar graag aan toe ‘van groei naar draagvlak’. Toekomstbestendig besturen draait in de kern om draagvlak creëren. Onder jonge mensen, zodat zij graag bij je komen werken. Onder belanghebbenden zoals milieuorganisaties en omwonenden, zodat zij geen rechtzaken beginnen tegen je, maar je juist publiekelijk ondersteunen, en door maatschappelijk draagvlak omdat je als organisatie de verbinding zoekt met de buitenwereld voor je ‘license to operate’.

 

Van groei naar draagvlak

Voor deze omslag is een andere manier van denken nodig in de bestuurskamer. Dat gaat niet zonder leercurve. Het mooiste is als bestuurders publiekelijk hun leercurve hierover delen, zodat de nieuwe inzichten over verduurzaming en inclusief besturen voor de buitenwereld betrouwbaar en geloofwaardig over komen.  Hoe dat werkt kon je goed zien eind vorig jaar bij premier Rutte. Rutte werd alom geprezen voor zijn excuus-toespraak voor het Nederlandse slavernij verleden. Wat daarbij vooral werd gewaardeerd is dat Rutte openlijk inzicht gaf in zijn persoonlijke leercurve.

De leercurve ‘ik had het mis’
Rutte zei “Ik dacht: de slavernij is een geschiedenis die ver achter ons ligt. Ik had het mis. Want eeuwen van onderdrukking en uitbuiting werken door in het hier en nu. In racistische stereotypen, in discriminerende patronen van uitsluiting, in sociale ongelijkheid. En om dat te doorbreken, moeten we ook het verleden open en eerlijk onder ogen zien.”
Rutte zegt in feite; ik zag het eerst zo, maar ik had het mis, want ik zag daarbij allerlei stemmen over het hoofd, waar ik niet naar geluisterd had, dat heb ik nu wel gedaan en nu zie ik het zo’

De Bestuurswende
In mijn werk als bestuursadviseur noem ik dat ‘de bestuurswende’. Het is een mooi proces als je ziet gebeuren dat bestuurders het inzicht krijgen dat hun perspectief niet het leidende perspectief is, maar dat er meer stemmen en inzichten van betekenis zijn.  Die bewustwording verloopt vaak langs 3 niveaus 1) het begint met bestuurders die open leren te staan voor stemmen van buitenaf, écht leren te luisteren naar andere perspectieven 2) vervolgens ook met die stemmen verbinding weten te maken (zodat er wederzijdse erkenning plaatsvindt) en 3) tot slot het vermogen tot zelfreflectie toepassen (‘ik had het mis’).

Informatiebijeenkomst over toekomstbestendig besturen  ‘Shoot for he Stars’ 31 januari 2023
Pas als je als bestuurder gaat inzien dat jouw kijk op zaken niet de norm is, en je daarvoor (openlijk) verantwoordelijk neemt, komt er ruimte voor anderen. Het resultaat is dat er besluiten tot stand komen met meer draagvlak bij grotere groepen. Dat noemen wij toekomstbestendig besturen!

Wil je meer leren over hoe je bestuurt vanuit draagvlak. kom op 31 januari 2023 naar onze netwerkbijeenkomst over toekomstbestendig besturen vanaf 15.00 uur bij Oceans in Haarlem. Koop hier je ticket 

#toekomstbestendig #besturen #leiderschap #bestuurswende

Podcast met Mildred Hofkes, oprichter NieuwBestuur over toekomstbestendig besturen

In podcast van 14 december van The Value Society gaat Judy Schnitger – Zwinkels in gesprek met Mildred Hofkes, bestuursadviseur Toekomstbestendig Besturen, eigenaar van Bureau Hofkes Stakeholder Research & Management (BHRM) en oprichter van NieuwBestuur, alsmede onderzoeker, schrijver en inspirator. Een heleboel tegelijk. Het is wel duidelijk dat ze niet in een hokje past. Een prachtig gesprek over de ‘G’, het ondergeschoven kindje van #ESG. Over complexe besluitvorming en over hoe dat toekomstbestendig kan. Over waarden als integriteit en moed. Over toekomstige leiders en hoe zij hun stem kunnen laten horen, een stem die ze, mede door de intense stille afgelopen twee jaar, is afgenomen. Een stem, die ertoe doet. Over hoop en mogelijkheden.

Nieuwsgierig?

Je vindt de podcast hier

Veel luisterplezier!

Lessen over Toekomstbestendig Besturen en de blinde vlek van Henk Kamp

Dinsdag 24 oktober 2022 | door Mildred Hofkes

Verbinding maken van mens tot mens, dat is blijkbaar geen vaardigheid waar bestuurders op worden geselecteerd. Wat gaat er keer-op-keer mis? Dit zijn de lessen die we kunnen leren over toekomstbestendig besturen van een interview bij Buitenhof tussen oud-minister Henk Kamp en presentator Pieter Jan Hagens.

Negeren van boze en bange Groningers

Gisteren was oud-minister Henk Kamp te gast bij het actualiteitenprogramma  #buitenhof. Kamp was minister van Economische Zaken tussen 2012-2017 en dus verantwoordelijk voor de gasboringen in Groningen. Het onthutsende interview met Pieter Jan Hagens heeft nog lang na gesudderd bij mij.

Onthutsend omdat Henk Kamp zo duidelijk in zijn bestuurlijke kaarten liet kijken. In 2012 vond in het plaatsje Huizinga de zwaarste aardbeving plaats tot dan toe, 3,6 op de schaal van Richter. De huizen stonden te schudden op hun grondvesten. De Groningers waren boos en bang en lieten van zich horen.Henk Kamp geeft nu aan dat hij in 2013 eerst onderzoek wilde laten uitvoeren naar de feitelijke oorzaken van de beving en de schade. Dat onderzoek duurde 9 maanden. Het bizarre is dat in diezelfde periode in 2013 (dus na de aardbeving in Huizenga) het meeste aardgas werd gewonnen ooit in Groningen, 54 miljard kuub. Terwijl iedereen blijkbaar wist dat ongeveer 27 miljard kuub nodig was voor de ‘leveringszekerheid’. Waarom is dat in hemelsnaam gebeurd wilde Pieter Jan Hagens weten van oud-minister Kamp?

Openstaan voor signalen

Hagens probeert het keer op keer bij Kamp. Toont Kamp enige vorm van zelfreflectie? Kamp stelt dat hij eerst de feiten netjes op tafel wilde hebben voordat hij als minister besluiten kon nemen. Tot die tijd gingen de gaswinning inderdaad gewoon door. Kamp wist ook niet precies waarom dat in 2013 zo veel meer was dan in 2012.Ik probeer mij daar een voorstelling van te maken; Kamp hoorde destijds de bange en boze stemmen van de Groningers niet? Of geloofde hij hen niet? Waarom luisterde hij niet naar hun duidelijke signalen? Daar zei Kamp gisteren het volgende over ‘De oplopende emoties hadden de gesprekken destijds wel bemoeilijkt met de bewoners.’

Wel over praten, maar niet met..

Eerder had Ben van Beurden de CEO van Shell al aangegeven pas rond 2016 door te hebben dat de ‘maatschappelijke acceptatie’ voor de gaswinning in Groningen aan het verdwijnen was. Van Beurden gaf aan dat dat een bestuurlijke fout was geweest; er werd wel óver de Groningers gesproken, maar niet mét.Wat mij raakt is het bestuurlijke onvermogen om de ramen en deuren open te zetten en te luisteren naar de maatschappelijke signalen. Naar de mensen waar het om gaat. Naar boze en verdrietige burgers. Waarom is dat zo moeilijk voor bestuurders?

Rationele bestuurders

Misschien maakte Henk Kamp gisteren onbedoeld duidelijk waarom: het omgaan met emoties van boze en verdrietige mensen is lastig. Want hoe reageer je daar op als ‘rationele’ bestuurder? Zolang het feitelijk is onderzocht, en vertaald is naar cijfers, kunnen rationeel georiënteerde bestuurders er wat mee. Maar het gesprek aangaan, de emoties horen en voelen, de tranen en wanhoop zien van de betrokkenen, en op basis daarvan keuzes maken, oftewel verbinding maken van mens tot mens, dat is blijkbaar geen vaardigheid waar bestuurders op worden geselecteerd. En laat dat nu net de belangrijkste vaardigheid zijn van toekomstbestendig besturen. Open staan voor signalen van buitenaf en het vermogen tot zelfreflectie.

Dit blog is op verzoek van Adformatie gepubliceerd op https://www.adformatie.nl/reputatiemanagement/onthutsend-interview-met-henk-kamp-legt-onvermogen-bloot

Verder lezen over toekomstbestendig besturen? Klik hier

De kracht van scheppende taal

Maandag 20 juni 2022 | door Mildred Hofkes

Afgelopen zondag, tijdens het actualiteitenprogramma WNL op Zondag  viel mij duidelijk op wat de kracht is van taal. Als ik goed luister naar alle ‘grote problemen’ hoor ik vooral veel negatieve duiding in ‘oude taal’. Taal die oordeelt, doodslaat, die niet inspirerend is, niemand vooruit helpt, geen perspectief biedt, ons als burgers eigenlijk alleen maar bang maakt.

‘de 10 plagen’
Zo werd er gesproken over ‘de 10 plagen’ die ons land nu teisteren, het wordt crisis valt om de twee zinnen, zoals de stikstofcrisis, de asielopvangcrisis, de crisis op de woningmarkt, de crisis bij het OM. Er wordt gesproken over de kwetsbaarheid van de coalitie, over de onbestuurbaarheid van ons land, kortom de regie is zoek en ‘alles loopt spaak’.

De taal van de toekomst
Totdat Robbert Dijkgraaf aan het woord komt, onze minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Hij spreekt scheppende taal, een taal van de toekomst. Zo spreekt hij ‘over nieuwe ontdekkingen en de kracht van de wetenschap’ waarbij hij uitlegt ‘dat we nieuwe domeinen binnen onze samenleving aan het vormgeven zijn, waarbij nog niemand precies weet hoe het eruit gaat zien’.

Zaadjes planten
En zo zegt Dijkgraaf ‘als je iets doet wat nog nooit eerder gedaan is, kom je ook aan bij de grenzen van jezelf, en dat maakt het zo spannend!’ Ik geloof hem meteen gezien de twinkeling in zijn ogen.
Hij benoemt de nieuwe generatie als de nieuwe leiders ‘waar we nu zaadjes in kunnen planten voor het vormgeven van de toekomst’. En dat dat de verantwoordelijkheid is van ons allemaal, om de nieuwe generaties goed op weg te helpen als architecten van de toekomst.

Taal dat perspectief biedt
Dank aan onze Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap voor het spreken van deze toekomstbestendige taal, waarbij hij woorden laadt met gevoel en betekenis. Zo kunnen wij ons aan deze woorden spiegelen en ons daardoor laten inspireren. Dat biedt perspectief, precies wat we nu nodig hebben!

De taal van toekomstbestendig besturen
Vanuit ons platform NieuwBestuur zijn we impact aan het maken met onze beweging voor toekomstbestendig besturen  . We leiden YoungBoards op met jonge mensen (tussen de 25 en 35 jaar) binnen organisaties die een plek krijgen bij de besluitvormingsprocessen van de directie. We brengen Future Leaders bij elkaar en geven hen les in onze Academy voor Toekomstbestendig Besturen (Future Proof Governance), waarbij we inderdaad zaadjes planten bij de nieuwe generatie met betrekking tot toekomstbestendige besluitvorming.
Daarbij leren we de Future Leaders hoe belangrijk taal is. Hoe ze bijvoorbeeld kunnen ontdekken welke woorden, zinnen en gedrag de ongeschreven regels laten zien van een organisatiecultuur.

Robbert Dijkgraaf gaf bij WNL op Zondag een mooi voorbeeld van de taal van toekomstbestendig besturen. Dat was verfrissend, inspirerend en tegelijk hoopgevend.  We mogen als land blij zijn met zo’n toekomstbewuste minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap!

Meer van dit soort berichten? Volg Mildred Hofkes op Linkedin

Bestuurskamers; organiseer je eigen tegenspraak!

Mariette Alblas Trainer bij NieuwBestuur

“Organiseer je eigen tegenspraak” is na de toeslagenaffaire een veelgehoorde kreet. Inmiddels weten we dat bestuurders bij de Belastingdienst te lang in de eigen bubbel bleven, niet ingrepen en dat tegengeluid stelselmatig werd genegeerd. Het is als buitenstaander makkelijk oordelen over organisaties. Maar wat als we kijken naar de mens achter de verantwoordelijke medewerker? Zou iemand moedwillig de toeslagenaffaire en alle kwalijke gevolgen van dien zo hebben georganiseerd?

Goede besluitvorming komt niet vanzelf

Otto Scharmer stelt in Theory U de vraag centraal die dit fenomeen feilloos duidt: Hoe komt het toch dat we collectief besluiten nemen die neveneffecten hebben die niemand wil? En is er een andere manier van organiseren die dat kan voorkomen? Hij beantwoordt de vraag ook: Goede besluiten kun je nemen als je de tijd neemt met elkaar eenzelfde perspectief te vormen en ziet wat er nodig is. Goede besluitvorming is mogelijk als:

  1. Je alle informatie op tafel hebt: Waar gaat het besluit precies over? Wat is de scope? Is alle informatie gedeeld en data bekend? Weet iedereen wat we bedoelen met begrippen die meerdere interpretaties hebben, zoals ‘duurzaamheid’ of ‘inclusief’? Dus vraag door, maak het concreet.
  2. Je als besluitvormer je in de schoenen van een ander hebt kunnen verplaatsen, en vanuit een ander perspectief naar de zaak hebt kunnen kijken. Denk aan veldbezoeken, interviews houden, stakeholderarena’s organiseren. Wat zijn de implicaties voor belanghebbenden? Wat gebeurt er in de onderstroom?
  3. Je de vaardigheden hebt om het gesprek te sturen. Doorvragen op de inhoud als het te ‘vaag’ is, de team- en organisatiepatronen of dode hoeken benoemen als je niet tot een gedeeld beeld kan komen.

Essentie van Future Proof Governance; doorvragen!

Dit is precies waar het Future Proof Governance programma over gaat: Hoe kun je je organisatie zo vormgeven dat je zo goed mogelijk besluiten neemt en daarmee de kans op ongewenste neveneffecten verkleint. We geven handvatten hoe je als organisatie de stemmen van ‘buiten’ naar binnen kunt halen. Dit kunnen stemmen van externe belanghebbenden of klanten zijn, maar kunnen ook de ongehoorde stemmen op de werkvloer zijn.

Port of Amsterdam Future Proof  

Bij Port of Amsterdam zijn we vol aan het werk met dit programma. De organisatie kiest ervoor om een Young Board op te zetten, met daarin jonge mensen die hun blik geven op besluiten die worden genomen, die in de bestuurskamer organisatiepatronen durven te benoemen en hun advies geven op vraagstukken die er liggen. Dit klinkt natuurlijk mooi, maar ga er maar eens aan staan: weerwoord bieden en de discussie aangaan met de bazen in je organisatie!

Kracht van de Future Leaders

Daarom krijgen de Future Leaders in het programma een aantal trainingen waarin ze de vaardigheden kunnen ontwikkeld die hen ondersteunen om hun eigen stemgeluid en de stemmen buiten de bestuurskamer te vertolken. De rode draad in dit programma zijn de drie bovengenoemde pijlers uit Theory U: –

  • Zien wat er precies speelt en hoe de informatiestromen lopen.
  • Verplaatsen in de ander zijn perspectief om dat te verweven met het eigen perspectief

En de vaardigheden het gesprek te sturen.

De kracht van toekomstbestendige besluitvorming

Het resulteert in veel goede gesprekken tussen bestuur en YoungBoard waarin rake vragen worden gesteld, waarin patronen worden ontdekt en doorbroken. Stap voor stap geven we met elkaar invulling aan een solide samenwerking tussen bestuurskamer en Young Board die past bij de organisatie. Toekomstbestendige besluitvorming in opbouw!

 

Benieuwd naar het effect van Future Proof Governance? 

Volg de ontwikkeling van Toekomstbestendig Besturen en schrijf je in voor onze nieuwsbrief

 

Foto: YoungBoard in actie in de Passagiers Terminal van de Port of Amsterdam

Taal en de Toon aan de Top

Wat verfrissend; 3 vrouwelijke topeconomen, Ester Barendregt, Sandra Philippen en Marieke Blom aan tafel bij het discussieprogramma Buitenhof. De dames gaven glashelder uitleg over de fundamentele transitie waar we als land voor staan;

Onze economie

– Onze economie staat onder hoogspanning (onder meer door de krapte op de arbeidsmarkt);
– We hebben te maken met torenhoge inflatie (11,2 % in Nederland, 8,1% in Europa);
– Toch kan Nederland dat dragen, want onze economie is nog steeds sterk;
– en er staat nog 40-50 miljard spaargeld op de rekeningen.

Ons energieverbruik

– Het voornaamste gevaar zit nu in het energievraagstuk;
– De gaspijpleidingen van Gazprom zijn een grotere bedreiging voor ons dan het Russische leger;
– Om ons daartegen te weren moeten we zo snel mogelijk onafhankelijk worden van gas (uit Rusland)
– Dat betekent binnen Nederland drastisch versnellen op de duurzame energietransitie (huizen isoleren, zonnepanelenpark op het dak, en vooral ook energie besparen op grote schaal.)

Goed leiderschap

Deze fundamentele transitie kunnen wij aan door goed leiderschap; en veel vrouwen (en mannen) zijn deze transitie dapper aan het leiden.
Met leiderschap gericht op onderling vertrouwen, op samenwerken, op gelijkwaardigheid, met minder ego en meer oog voor het grotere geheel.

Precies wat we nu nodig hebben!

En ondanks alle grote maatschappelijke zorgen, zie ik dit gegeven als de lichtpunten voor de toekomst!

Meer duiding over de toon aan de top? Volg Mildred Hofkes op Linkedin

Meer weten over ons programma Toekomstbestendig Besturen>? Bekijk ons boardroom programma “Toekomstbestendig Besturen”

1ste Lessons Learned Future Proof Governance programma

Dit jaar is NieuwBestuur gestart met het Future Proof Governance programma (FPG) gericht op toekomstbestendig besturen. Inmiddels zijn we goed op weg met ons FPG programma en kunnen we de eerste lessen met jullie delen. De belangrijkste is; leren stilstaan bij wat er normaal niet wordt gezegd.

Eigenaarschap

Afbeelding Future Proof GovernanceWat we zien gebeuren is dat mensen gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen voor de toekomst van de organisatie. Dat is een mooi, maar ook complex proces.

  • Bij verantwoordelijkheid nemen hoort; duidelijke (duurzame) keuzes durven maken op basis van draagvlak.
  • Vervolgens horen daar heldere toetsingskaders bij. Weet iedereen binnen de organisatie waar ze voor aan de lat staan? En op welke termijn?
  • Dat kan voelen ‘om opnieuw te leren lopen’ omdat je de totstandkoming van de besluiten niet meer over laat aan een kleine groep eindbeslissers.
  • Een bekende valkuil bij toekomstbestendig besturen is de conflictvermijdende cultuur binnen een organisatie. Het is moeilijk om elkaar feedback te geven of te toetsen, als er geen heldere tactische kaders zijn voor toekomstige doelen.
  • Toch willen met name jongere medewerkers uitgedaagd worden en weten waar ze voor aan de lat staan. Daar willen ze vervolgens ook graag op getoetst worden en feedback op ontvangen. Het mag dus spannender worden binnen organisaties.
  • Duidelijkheid gaat over; wat is het interne contract? Wat is de opdracht? Wie heeft daarbij welke rol? Waar mag je op worden aangesproken?
  • Als de groep leert te vertrouwen op de wijsheid binnen de groep, dan komt het enorme potentieel van een organisatie aan de oppervlakte en dat is een geweldig proces om waar te nemen!

Wat is Future Proof Governance in een notendop?

  • Het FPG programma van Nieuwbestuur is er op gericht om het vertrouwen binnen organisaties te versterken en daardoor de duurzame besluitvorming te versnellen.
  • Dit doen wij door ons te focussen op de kwaliteit van de dialoog op strategische niveau, door juist het ‘ongezegde’ op tafel te krijgen.
  • Dit gaat in eerste instantie om de dialoog tussen het directieteam en de YoungBoard (toekomstige generaties) en in het verlengde daarvan met de interne organisatie en de externe stakeholders
  •  Als het interne vliegwiel van vertrouwen en eigenaarschap begint te draaien, dan worden de eerste resultaten van Future Proof Governance programma zichtbaar.
  • De groep gaat vertrouwen op de wijsheid uit de groep en de kwaliteit van de besluitvorming en het interne draagvlak verbeterd.

Meer weten? Bezoek dan onze pagina over het Future Proof Governance programma.