Kerstlezing 2021 voor Bestuurders “Wees moedig in uw ongemak”
Voordracht uitgesproken door Mildred Hofkes Op 18 december 2021 in de Grote of St.-Bavokerk aan de Grote Markt van Haarlem
Op uitnodiging van de Protestante Kerk Nederland (PKN) Diakonie Haarlem Centrum mocht Mildred Hofkes als oprichter van NieuwBestuur een voordacht houden tijdens Advent-zaterdag met als thema Broodbankactie ‘De hongerigen spijzigen’
Thema Voordracht ‘Voeding voor Leiders’
“Wees moedig in uw ongemak”
Vandaag komen wij hier samen op de Advent-zaterdag in de prachtige Grote of Sint Bavo kerk in het centrum van Haarlem, aan de sprookjesachtige mooie Grote Markt. Ik voel mij bijzonder vereerd dat ik hier, als Haarlemse, mag spreken en dat jullie zijn gekomen om naar mij te luisteren.
Ik wil de Diakonie en in het bijzonder ArieJan van der Schaaf bedanken voor deze eervolle uitnodiging. En ik ben intens dankbaar dat ik in deze prachtige stad mag wonen, met mijn dierbare gezin.
De wereld in 2100
Een aantal weken geleden was mijn jongste dochter ziek. Zij lag met haar hoofd op mijn borst en ik kuste haar zachte haren. Morgen wordt ze 14 jaar, en ik realiseerde mij op dat moment dat ze in het jaar 2100 – 93 jaar zal zijn. De kans dat ze dat gaat halen is groot, maar in wat voor een wereld leeft ze dan? Hoe ziet haar wereld eruit in het jaar 2100?
Nog een paar dagen en dan vieren wij het kerstfeest van 2021. Vandaag op Advent zaterdag worden hier in de Grote Bavokerk broden verkocht en uitgedeeld aan de armen. Dat past bij het gedachtegoed van de kerstperiode, waarin wij omzien naar de anderen. Kerst is het feest van licht, van hoop en van de geboorte van Jezus op aarde. Kerst is de tijd van het verwelkomen van het nieuwe.
Het kerstverhaal van hoop voor leiders
We voeden elkaar in deze tijd met spijzen en met verhalen van hoop. Vandaag vertel ik jullie het kerstverhaal van hoop voor leiders:
Als we aan leiders denken, denken we waarschijnlijk aan onze politieke leiders in Den Haag of aan de bestuurders in de bestuurskamer. Maar vandaag wil ik graag uitnodigen om naar jezelf te kijken als leider. Iedereen is een leider, ook jullie allemaal zoals jullie hier vandaag samen zijn gekomen.
Van Groningen naar Amsterdam
Ik ben zelf ook een leider, van mijn eigen leven. Ik wil jullie daarin graag meenemen. Eind jaren 90 studeerde ik af aan de Rijksuniversiteit van Groningen op een onderzoeksmodel dat ik ontwikkelde voor Akzo Nobel. Het lange termijn belang van mensen zoals de omwonenden van de fabriek, of de maatschappelijke organisaties ter bescherming van de Waddenzee, bracht ik samen met het korte termijn belang van Akzo Nobel om zoveel mogelijk financieel rendement te maken. Ik deed dat door de stemmen van 1200 mensen te verwerken in een dashboard. Zo kwam de stem van buiten binnen bij de bestuurders en werd hun besturingsdashboard verbreed. Naast de financiële cijfers kwam ook het draagvlak bij de mensen (de menselijke stem) op de bestuursagenda.
Na Groningen vertrok in naar Amsterdam en ging werken bij de Nationale Postcode Loterij, de loterij voor goede doelen voor mens en natuur. Daar kreeg ik de kans om bijzondere reizen te maken met goede doelen organisaties die zich inzetten voor armoedebestrijding en natuurbescherming. Ik leerde veel over de ongelijkheid op aarde en de manier hoe de natuur wordt leeggeroofd door mensen.
Alle stemmen gelden
Vanaf 2006 begon ik mijn eigen onderzoeksbureau hier in Haarlem met mijn eigen onderzoeksmodel, het ultieme model om juist de stemmen van buiten naar binnen te brengen in de bestuurskamers. Allen stemmen gelden.
De afgelopen 15 jaar heb ik door al die onderzoeken en die vele duizenden stemmen die wij gehoord hebben de kans gekregen om onder de motorkap te kijken van vele bedrijven, en daar zag ik dat vrijwel iedere organisatie (onbewust) werkt vanuit een roekeloos soort eigenbelang. Winst maken ten kosten van mens en natuur lijkt daarbij geoorloofd. We vertellen onszelf het verhaaltje dat veel financiële winst maken betekent dat je een succesvol bedrijf leidt. Maar hoe succesvol ben je als geen oog hebt voor maatschappelijke zorgen, zoals klimaatverandering en toenemende sociale ongelijkheid? Als je het belang van toekomstige generaties niet meeneemt in de besluitvorming van vandaag de dag? Hoe lang kunnen bedrijven nog ongestraft doorgaan met het uitputten van de schepping, van moeder aarde?
Het goede nieuws is dat de maatschappelijke bewustwording toeneemt. We weten dat het niet goed gaat. We weten dat we iets moeten doen, anders is er in 2100 geen leefbare aarde meer voor onze kinderen.
De mens in de wachtstand
De mens staat momenteel in de wachtstand, we wachten op het einde van de Corona-pandamie, we wachten op het begin van het Kabinet, we wachten op oplossingen voor het klimaat, we wachten op de oplossingen voor de sociale ongelijkheid, we wachten tot de toeslagenaffaire wordt opgelost, …. De mens staat collectief in wachtstand en blijft hopen op betere tijden….
Maar laten we eerlijk zijn, zijn wij niet allen ploeterende mensen die hopen tegen beter weten in dat onze leiders het voor ons gaan oplossen? Zijn wij de onderlinge verbinding niet langzaam aan het verliezen? Zijn we ieder teveel bezig met ons eigen belang? Zijn wij verwoorden tot een groep individueel opererende groep mensen, die steeds banger worden omdat ons gemeenschappelijke verhaal verder afbrokkelt….
Moeder Aarde
Durven we nog werkelijk na te denken over de toestand van onze aarde, onze moederaarde. Hoe gaan wij, de kinderen, om met moeder aarde? Kijk eens hoe roekeloos wij haar hebben uitgeput. Als moeder aarde een moeder was, hoe zouden haar ogen schijnen en haar stem klinken als wij haar zouden vragen, kun je me vergeven?
Kun je ons nog vergeven en ons omgeven met je warmte, je wijsheid, je compassie en je liefde, zoals alleen een moeder dat kan? Zal ze ons, haar kinderen, nog herkennen als ze ons diep in de ogen zal starten… en wij voor één keer niet wegkijken?
Het gemeenschappelijke plan; collectieve relatietherapie
Wat wij als maatschappij nodig hebben is een gemeenschappelijk plan, een gemeenschappelijk project waaraan wij samen kunnen werken, waar iedereen onderdeel van is. Zelf zie ik zie maar een weg naar hoop en verlichting, dat wij allen leider worden van ons eigen leven. Wij zullen zelf aan de bak moeten, zelf moedig durven te zijn in ons eigen ongemak, iedere dag weer.
Laten we als mensheid samen in collectieve relatietherapie gaan, we gaan ons opnieuw leren verhouden tot elkaar, het oude transactionele denken laten we langzaam los. We zullen ons kwestbaar gaan leren opstellen, ons leren verbinden aan elkaar, hulp leren vragen aan elkaar, elkaar vooruit helpen.
Echt luisteren naar elkaar
Kwestbaarheid is het tegenovergestelde van zwakte, er is veel moed voor nodig om onze ‘schijnbaar maakbare wereld” achter ons te laten en in het onbekende te stappen. Ons masker af te zetten en na te durven denken; ieder voor zich, wat wij nemen van en geven aan de maatschappij, wat wij nemen van en geven aan de natuur, en wat wij nemen van en geven aan moeder aarde, de schepping.
Kunnen we weer leren luisteren naar elkaar?
Eerst de ander begrijpen en dan pas zelf begrepen worden?
Kunnen we elkaar uitnodigen om te spreken, elkaars ideeën verkennen, elkaar verdiepen met goede vragen, uitdagen, prikkelen en in beweging zetten
Langzaam zien wij de collectieve verandering, de zorg voor elkaar en de schepping neemt toe. Onze hoop wordt groter, het nieuwe dient zich aan, is in wording, we voelen het, maar we zien het nog niet, de opwinding stijgt om onszelf en elkaar opnieuw te ontdekken. Om gezamenlijk een nieuwe gemeenschappelijke taal te ontwikkelen van verbondenheid en samenwerken.
“Wees allen moedig in Uw ongemak”
Als wij allen, leiders, de volle verantwoordelijkheid nemen voor de schepping en broeder- en zusterschap gaan voorleven. Laten we leren los te komen van het transactionele denken en leidinggeven en begrijpen wat de waarde is van relationeel verbonden zijn. We komen als mensen uiteindelijk allemaal voort uit dezelfde oerbron van liefde.
De aarde heeft veel wijzen vrouwen en mannen nodig die onze jongeren voor gaan en hen inwijden in de kern van het samenleven en zorgen voor elkaar. Hen leren de valkuilen te vermijden van het transactioneledenken, van ieder voor zich, van afgesplitst leven dat voorkomt uit angst. En de jongeren te leren dat hun stem er toe doet, hun zorgen de zorgen van ons allen zijn. Hun dromen.. onze dromen zijn. Hen te leren wat het betekent om onderling verbonden te zijn.
De Future Leaders
Maar misschien kijken wij wel verkeerd. En zijn het juist de jongeren die ons kunnen leren wat het betekent om verbonden te zijn, het is hun toekomst, maar voor dit stuk zijn zij het heden, want zij leiden ons volwassenen in het maken van de toekomst, zij leren het ons iedere dag. De Future Leaders.
Alleen wijzelf kunnen hoop bieden voor de aarde, de toekomst kan bestaan uit een nieuwe werkelijkheid die vandaag de dag door ons allemaal verbeeld wordt, en het is in essentie dat wij allen deel uitmaken van dat masterplan.
In deze hoop zijn wij gered!
Ik wil graag eindigen met de woorden van Paulus:
“In deze hoop zijn wij gered. Als we echter zien waarop we werkelijk hopen, zou het geen hoop meer zijn. Wie hoopt er nog op wat hij al kan zien? Maar als wij blijven hopen op wat nog niet zichtbaar is, blijven wij in afwachting daarvan volharden….”
Wees allen moedig is Uw ongemak
Ik heb gesproken
Dank u wel!
Mildred HofkeS