Nieuwsbrief maart 2018: De reputatie van de banken

Komt het ooit nog goed met de reputatie van onze banken?

Hoe komt het toch dat (ervaren) bankbestuurders steeds opnieuw dezelfde fout maken? In deze nieuwsbrief een uitgebreide reputatie-analyse en lessons learned…..


Maar eerst even dit: op 29 maart 2018 stond ons 6e Reputatie Congres gepland… We komen echter op donderdag 29 november 2018 met een geheel nieuwe opzet die meer gericht is op de kwaliteit van bestuur, dus breder dan reputatie alleen!

Onder de noemer van Nieuwbestuur Dutch Davos Conferentie 2018 organiseren we de voorbereidingsmeeting voor het international World Economic Forum in Davos. Met de belangrijkste bestuurlijke vernieuwers van Nederland bij elkaar. Me inspirerende voorbeelden van bestuursvormen die passen bij een circulaire economie gericht op duurzaamheid en inclusiviteit, oftewel Het Nieuwe Besturen. In april maken we het definitieve programma bekend.

U kunt zich (als u bestuurder/toezichthouder bent) hier alvast (vrijblijvend) voorinschrijven voor de Dutch Davos Conferentie 2018 op 29 november in Amsterdam


Reputatieschade en banken.. een opvallend terugkerend patroon

Sinds 2006 voert ons onderzoeksbureau BHRM reputatieonderzoeken en stakeholder-analyses uit. Onze klanten bouwen bewust aan een sterke reputatie van binnenuit door een open dialoog te voeren met hun stakeholders. Dat maakt dat onze klanten stuk voor stuk vertrouwen opbouwen onder hun stakeholders.

Zo niet de grote banken van Nederland.
Bankbestuurders lijken het maar niet te willen begrijpen…
Conclusie: het duurt gemiddeld 1 week voor het bankbestuur op de knieën gaat onder druk van de publieke opinie.
Het is opvallend om te zien hoe vaak de top van de Nederlandse banken steeds weer dezelfde kapitale reputatiefout maakt. Zij nemen besluiten vanuit hun eigen bestuurlijke ‘bubbel’ zonder een gedegen stakeholder-analyse te maken. Daardoor worden ze, naar eigen zeggen, keer op keer “verrast” door de tegenkracht van hun stakeholders en in het verlengde daarvan de publieke opinie.

Lessons learned van 3 opvallende reputatieblunders van topbestuurders bij banken:
De feiten op een rij:


Reputatiecase 1 – 2018 ING RvC verhoogt salaris Ralph Hamers met 50%

Periode: Van 8 maart 2018 t/m 13 maart 2018
Duur: 5 dagen
Resultaat: besluit wordt teruggedraaid en RvC ING geeft verklaring: Wij realiseren ons dat we de publieke reactie in Nederland op deze duidelijk gevoelige kwestie hebben onderschat”
Gevolg: reputatieschade en onbegrip stakeholderbreed (onder klanten, politiek, medewerkers, aandeelhouders etc) en verlies van klanten en (politieke) goodwill

Tijdsverloop
8 maart 2018: Jeroen van der Veer (voorzitter RvC ING) maakt via voorpagina FD bekend dat ING de beloning van topman Hamers met 50% verhoogt met als argument: “Ralph Hamers is Eredivisie maar wordt Jupiler League betaald.”
8 maart 2018: Minister van Financiën Hoekstra noemt salarisverhoging “buitensporig” en “op geen enkele manier bijdragen aan het herstel van vertrouwen in banken.”
9 maart 2018: ASN (Volksbank) en Triodos geven aan honderden extra aanmeldingen te ontvangen van klanten afkomstig van ING.
11 maart 2018: Jesse Klaver (Groen Links) wil spoedwet die salarisverhoging ING topman blokkeert.
13 maart 2018: ING trekt salarisverhoging Hamers in. Eind maart moet de voorzitter van de RvC Jeroen van der Veer zich verantwoorden in de Tweede Kamer.


Reputatie-case 2: 100.000 extra voor Raad van Bestuur ABN Amro 2015

Periode: Van 20 maart 2015 t/m 29 maart 2015
Duur: 9 dagen
Resultaat: De zes leden van de RvB ABN Amro zien af van 100.000 euro bonus “Wij begrijpen en betreuren de onrust die is ontstaan. De onrust is niet goed voor onze klanten, onze medewerkers en het algemeen vertrouwen in ABN AMRO.”
Gevolg: reputatieschade stakeholderbreed (klanten, politiek, medewerkers, aandeelhouders etc) + uitstel beursgang ABN AMRO

Tijdsverloop
20 maart 2015: Top ABN Amro krijgt ton extra salaris op voordracht van de RvC voorzitter Rik van Slingelandt, met als argument “een gedeeltelijke compensatie voor het wegvallen van de variabele beloning”
22 maart 2015: Den Haag: “Er deugt niets aan de 100.000 euro bonussen van ABN Amro”.
25 maart 2015: Minister Dijsselbloem: “Bonussen ABN Amro onwenselijk”.
27 maart 2015: Minister Dijsselbloem stelt beursgang ABN Amro uit om salarisophef top ABN Amro.
29 maart 2015: De zes leden van Raad van Bestuur ABN AMRO doen afstand van 100.000 euro.


Reputatiecase 3: Top ING ontvangt in 2011 salarisverhoging + bonus ondanks dat staatssteun nog niet is terugbetaald

Periode: Van 17 maart 2011 t/m 22 maart 2011
Duur: 5 dagen
Resultaat: Intrekken bonus door RvC en excuus brief topman Jan Hommen “We hebben onvoldoende ingeschat welk signaal hiervan uitgaat naar de samenleving”.
Gevolg: reputatie schade stakeholderbreed (klanten, politiek, medewerkers, aandeelhouders). Het FD concludeert op 23 maart 2011 dat duizenden woedende klanten zijn overgestapt naar duurzame banken als Triodos en ASN.

Tijdsverloop
17 maart 2011: Bekendmaking via Volkskrant dat bestuur ING salarisverhoging + bonus van 1,25 miljoen ontvangt.
17 maart 2011: Bonus ING-topman wekt toorn van minister Plasterk.
18 maart 2011: Kamer woedend over bonussen bij ING-top.
22 maart 2011: Publicatie van open brief ING-topman Jan Hommen: “We hebben onvoldoende ingeschat welk signaal hiervan uitgaat naar de samenleving”.
22 maart 2011: ING-top ziet af van bonus en salarisverhoging na harde kritiek.
1 april 2011: Bekend wordt dat Commissarissen ING bonussen doordrukten van topman ondanks protest van Jan Hommen
11 mei 2011: RvC ING biedt excuses voor bonussen aan tijdens jaarlijkse aandeelhoudersvergadering.


Conclusie reputatieschade banken

Het kernprincipe voor iedere bank is VERTROUWEN
Reputatieschade (gebrek aan vertrouwen) raakt een bank in de kern van haar bestaan en dient ten alle tijden door het bestuur te worden voorkomen
Als bestuurders het vertrouwen in de bank ondermijnen, is er sprake van onbekwaam bestuur
Als (bank)bestuurders zo weinig gevoel tonen voor het sentiment uit de maatschappij, is het goed om hun positie te heroverwegen
Zolang de toon aan de top bij banken niet verandert, en daarmee de context, neemt het publieke vertrouwen in banken verder af….

ADVIES: Alleen met behulp van een gedegen stakeholderanalyse VOORAF kan een bestuur een weloverwogen beslissing maken of hun beleid bijdraagt aan vertrouwen of juist niet…


NieuwBestuur in de media

‘Onderschatten commotie getuigt van slecht bestuur bij ING’
Onbegrijpelijk, noemt reputatiedeskundige Mildred Hofkes de gang van zaken bij ING de afgelopen dagen…
Lees hier het hele artikel in Trouw