Het leiderschap van de toekomst is Circulair

NieuwBestuur werkt nauw samen met het onderzoeksbureau Bureau Hofkes Stakeholder Management & Research in Haarlem. Bureau Hofkes voert sinds 2009 doorlopend onderzoek uit naar de ’toon aan de top’ onder de top 200 meest invloedrijke Bestuurders en Commissarissen van Nederland. Deze lijst wordt jaarlijks samengesteld door de Volkskrant.

De kernvraag van dit onderzoek onder topbestuurders is “Wat is goed bestuur en hoe herkennen we dat ?”

In 2009, 2014 en 2018 ondervroeg Bureau Hofkes steeds 80 topbestuurders

Het onderzoek naar de toon aan de top in Nederland richt zich op het verschil tussen de gewenste toon en de door topbestuurders zelf ervaren werkelijke toon aan de top. De uitkomsten van de doorlopende cultuurstudie  ‘toon naar de top’ zijn opmerkelijk en laten zich als volgt samenvatten:

Top 5 kenmerken Leiderschap van de Toekomst

1. Toekomstgericht (heldere visie en verbeeldingskracht, kan lonkend perspectief presenteren voor de lange termijn)
2. Verbindend vermogen (nadrukkelijk gericht op de ‘wij’. Spreekt verbindende taal gericht op partnerschappen en wederkerigheid)
3. Maatschappelijk sensitief (heeft gevoel voor wat leeft in de maatschappij, een goed maatschappelijke antenne)
4. Inspireren en enthousiasmeren (heeft de drive om medewerkers enthousiast te maken en mee te nemen in het thema duurzaamheid en circulariteit)
5. Duurzaamheid vertalen naar eigen business (stelt heldere doelen en rapporteert daar transparant over, toont voorbeeld gedrag in woord en daad).

Topbestuurders geven aan dat:

–  Ik kies: De huidige governance structuur binnen bedrijven nodigt bestuurders niet uit om het goede te doen. Winstmaximalisatie en korte termijn belangen voeren de boventoon, boven duurzaamheid, inclusiviteit en maatschappelijke betrokkenheid. Het komt volgens de bestuurders niet vanzelf goed met de toon aan de top richting het gewenste beeld van goed bestuur en circulair leiderschap. Bestuurders dienen daar bewust voor te kiezen, aldus de deelnemers aan het onderzoek.

– Ik luister: Volgens de bestuurders is bewustwording van het eigen gedrag middels training en coaching  de sleutel tot de gewenste gedragsverandering. Kern daarbij is dat bestuurders zich meer open stellen voor signalen vanuit de maatschappij, minder zenden en meer verbinden en luisteren.  Van de deelnemers aan het onderzoek geeft 30% van de mannelijke topbestuurders aan nog nooit getraind te zijn en hier ook niet voor open te staan. Van de mannelijke topbestuurders volgt 70% wel training en/of coaching. Bij de vrouwelijke topbestuurders geeft 100% aan gebruik te maken van coaching gericht op zelfreflectie en bewustwording van het eigen gedrag.

– Ik verbind: Volgens de bestuurders is ‘verbindend vermogen’ een kernkwaliteit van het nieuwe leiderschap. Vrouwelijk bestuurders zijn volgens de deelnemers aan het onderzoek (zowel mannen als vrouwen) in het algemeen betere circulaire bestuurders omdat ze betere verbinders zijn.

3 belangrijke spelregels voor toekomstbestendig besturen

Aan succesvol circulair besturen zijn voor bestuurders 3 belangrijke spelregels verbonden:

1- cultuurverandering in aansturing (de transitie van shareholdermodel naar stakeholdermodel)

• Bereid zijn om een nieuwe ’besturingsfilosofie’ te ontwikkelen,
• Van focus op primaire winst en shareholdervalue naar bredere focus op alle stakeholderbelangen middels het stakeholdermodel.
• Inzicht in het eigen gedrag binnen en buiten de bestuurskamer (focus verschuiven van ‘zenden’ naar ‘ontvangen’).

2- systeemverandering (de transitie van lineaire naar circulaire businessmodellen)

• Transparant maken van circulaire doelstellingen van de organisatie (aansluiten bij maatschappelijke vraagstukken zoals klimaatdoelstellingen, de 17 SDG’s van de VN etc.)
• Verandering van aansturing en incentives binnen de organisatie (transparantie in salaris en bonus koppelen aan circulaire doelstellingen)
• Transparantie in het bestuursverslag (niet voor de buhne, maar echt transparant rapporteren aan de buitenwereld over de Environmental-impact van de organisatie (zoals Co2 emissie , de Social-impact (zoals investeren in locale leveranciers) en Governance-Score (Stakeholder-draagvlak, besturingsfilosofie)

3- Impactverandering (van kosten en lineaire groei naar inzichtelijk maken van waarde creatie en circulaire groei)

• Transparantie in het bestuursverslag
• Fair Pricing
• Ketenverantwoordelijkheid
• Duurzame winst en investeringen beleid.
• Fair Tax
• Benoemen van stranded assets (investeringen die als gevolg van de klimaatverandering en strengere regelgeving straks niets meer waard zijn)

Onderzoek Toon aan de Top in de media

Zie ook het artikel Voorpagina Trouw naar aanleiding van het onderzoek Toon aan de Top: ” Topmangers zijn te star voor een groene economie, ik ben niet zo’n cursus type”

https://www.trouw.nl/groen/topmanagers-zijn-te-star-voor-een-groene-economie-ik-ben-niet-zo-n-cursustype-~ae3cc731/

en het persbericht http://www.bhrm.nl/wp-content/uploads/Persbericht-onderzoek-topbestuurders-toon-aan-de-top-2018.pdf