Bestuurskamers; organiseer je eigen tegenspraak!
Mariette Alblas Trainer bij NieuwBestuur
“Organiseer je eigen tegenspraak” is na de toeslagenaffaire een veelgehoorde kreet. Inmiddels weten we dat bestuurders bij de Belastingdienst te lang in de eigen bubbel bleven, niet ingrepen en dat tegengeluid stelselmatig werd genegeerd. Het is als buitenstaander makkelijk oordelen over organisaties. Maar wat als we kijken naar de mens achter de verantwoordelijke medewerker? Zou iemand moedwillig de toeslagenaffaire en alle kwalijke gevolgen van dien zo hebben georganiseerd?
Goede besluitvorming komt niet vanzelf
Otto Scharmer stelt in Theory U de vraag centraal die dit fenomeen feilloos duidt: Hoe komt het toch dat we collectief besluiten nemen die neveneffecten hebben die niemand wil? En is er een andere manier van organiseren die dat kan voorkomen? Hij beantwoordt de vraag ook: Goede besluiten kun je nemen als je de tijd neemt met elkaar eenzelfde perspectief te vormen en ziet wat er nodig is. Goede besluitvorming is mogelijk als:
- Je alle informatie op tafel hebt: Waar gaat het besluit precies over? Wat is de scope? Is alle informatie gedeeld en data bekend? Weet iedereen wat we bedoelen met begrippen die meerdere interpretaties hebben, zoals ‘duurzaamheid’ of ‘inclusief’? Dus vraag door, maak het concreet.
- Je als besluitvormer je in de schoenen van een ander hebt kunnen verplaatsen, en vanuit een ander perspectief naar de zaak hebt kunnen kijken. Denk aan veldbezoeken, interviews houden, stakeholderarena’s organiseren. Wat zijn de implicaties voor belanghebbenden? Wat gebeurt er in de onderstroom?
- Je de vaardigheden hebt om het gesprek te sturen. Doorvragen op de inhoud als het te ‘vaag’ is, de team- en organisatiepatronen of dode hoeken benoemen als je niet tot een gedeeld beeld kan komen.
Essentie van Future Proof Governance; doorvragen!
Dit is precies waar het Future Proof Governance programma over gaat: Hoe kun je je organisatie zo vormgeven dat je zo goed mogelijk besluiten neemt en daarmee de kans op ongewenste neveneffecten verkleint. We geven handvatten hoe je als organisatie de stemmen van ‘buiten’ naar binnen kunt halen. Dit kunnen stemmen van externe belanghebbenden of klanten zijn, maar kunnen ook de ongehoorde stemmen op de werkvloer zijn.
Port of Amsterdam Future Proof
Bij Port of Amsterdam zijn we vol aan het werk met dit programma. De organisatie kiest ervoor om een Young Board op te zetten, met daarin jonge mensen die hun blik geven op besluiten die worden genomen, die in de bestuurskamer organisatiepatronen durven te benoemen en hun advies geven op vraagstukken die er liggen. Dit klinkt natuurlijk mooi, maar ga er maar eens aan staan: weerwoord bieden en de discussie aangaan met de bazen in je organisatie!
Kracht van de Future Leaders
Daarom krijgen de Future Leaders in het programma een aantal trainingen waarin ze de vaardigheden kunnen ontwikkeld die hen ondersteunen om hun eigen stemgeluid en de stemmen buiten de bestuurskamer te vertolken. De rode draad in dit programma zijn de drie bovengenoemde pijlers uit Theory U: –
- Zien wat er precies speelt en hoe de informatiestromen lopen.
- Verplaatsen in de ander zijn perspectief om dat te verweven met het eigen perspectief
En de vaardigheden het gesprek te sturen.
De kracht van toekomstbestendige besluitvorming
Het resulteert in veel goede gesprekken tussen bestuur en YoungBoard waarin rake vragen worden gesteld, waarin patronen worden ontdekt en doorbroken. Stap voor stap geven we met elkaar invulling aan een solide samenwerking tussen bestuurskamer en Young Board die past bij de organisatie. Toekomstbestendige besluitvorming in opbouw!
Benieuwd naar het effect van Future Proof Governance?
Volg de ontwikkeling van Toekomstbestendig Besturen en schrijf je in voor onze nieuwsbrief
Foto: YoungBoard in actie in de Passagiers Terminal van de Port of Amsterdam
